Yönetmeliğin Uygulama Genelgesi Yayınlandı

Sağlık Bakanlığı, 20.04.2015 tarihli yazıyla Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmeliğin uygulanmasında yaşanan kimi sorunlara çözüm yolları önererek Yönetmeliğin yaptırımlarının 30.10.2015 tarihinden itibaren uygulanacağını belirtti.

Yönetmeliğin hazırlandığı dönemde TDB tarafından sunulan öneriler dikkate alınmamış, kimi çıkar çevrelerinin görüşlerine uygun düzenlemeler yapılmış olması sebebiyle uygulamacılar dahil olmak üzere hemen her kesimin eleştirdiği Yönetmeliğin iptali için TDB tarafından açılan davada önümüzdeki günlerde yürütmenin durdurulması istemine ilişkin olarak bir karar verilmesi beklenmektedir.

Oldukça özensiz olarak hazırlanmış olan Yönetmeliğin pek çok hükmünün nasıl uygulanacağı bilinemezken kimi hükümleri de her bir sağlık müdürlüğü bölgesinde farklı uygulanmaktadır. Sağlık Bakanlığına uygulama ile ilgili sorulardan yola çıkılarak hazırlandığı belirtilen 20.4.2015 tarihli Genelge’de, 14 başlık altında, Yönetmeliğin kimi düzenlemeleri yeniden yorumlanıp uygulamaya yön verilmeye çalışılmış. Genelge kısaca aşağıdaki gibidir:

     1. ADSM ve poliklinikte asansör zorunluluğu

ADSM’lerde katlar arasında asansör zorunluluğu, merdivenlere monte edilecek engelli merdiven asansörü ile de çözümlenebilecektir. Ne yazık ki Yönetmelikte yer bulamayan gayet mantıklı bir yorumla, ADSM ya da polikliniğin hasta dolanım birimleri bütünüyle  giriş katta ise asansöre gerek bulunmamaktadır.

     2. Muayenehane açılacak binada asansör zorunluluğu

ADSM ve poliklinikler için yapılan mantıklı yorum ne yazık ki muayenehaneler için yapılmamış; dört katlı binanın zemin katında muayenehane açılabilmesi için binada asansör bulunmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Bu Yönetmelik hükmü ve bu yorumla, 3 katlı binanın üçüncü katında muayene açılması halinde asansör zorunlu değilken dört katlı binanın zemin katında muayenehane açılabilmesi için binanın asansörlü olması gerekiyor!

     3. Ara katta poliklinik açılma durumu

Yönetmelikte müstakil binada açılması ya da mutlaka ayrı bir poliklinik girişi olması istenen polikliniklerin girişinden itibaren bütün alanların poliklinik tarafından kullanılması ve Yönetmelikte aranan diğer koşulların yerine getirilmesi halinde ara katlarda da poliklinik açılmasına izin verilebileceği belirtilmiştir.

Bu yorumla, mutlaka ayrı bir poliklinik girişi koşulu oldukça esnek yorumlanarak dairenin girişinden itibaren kendi içinde bütünlük taşıması yeteri sayılmıştır.

4. Poliklinikte sterilizasyon ünitesinin zorunlu olup olmadığı

Yönetmelikte poliklinikler için sterilizasyon ünitesi zorunlu olmamakla birlikte Yönetmeliğin poliklinik açılmasında istenecek belgeleri gösteren Ek 1/b listesinde 17 numaralı maddede “Sterilizasyon ünitesi yok ise sterilizasyon hizmet alım sözleşmesi” istenmektedir.  Yönetmeliğin bu çelişkili düzenlemesi şimdi Genelge ile düzeltilmeye çalışılmakta;  otoklav ile sterilizasyon hizmetinin karşılanamaması durumunda sterilizasyon hizmet alım sözleşmesinin isteneceği belirtilmektedir. Ancak Yönetmelik, bu yoruma imkan veren herhangi bir düzenleme içermemektedir! 

5. Müşterek muayenehaneler ile ilgili konular

Bir muayenehane içinde dişhekimi ve hekimin ayrı ayrı ruhsatlandırılarak çalışmalarının mümkün olduğu belirtildikten sonra iki dişhekiminin çalıştığı müşterek muayenehanede otoklav ve periapikal röntgen cihazının birlikte kullanılabileceği ifade edilmiştir.

6. Dişhekimlerinin tam ve kısmi zamanlı çalışması ve çalışma saatleri

Genelge’de, poliklinik ve ADSM’lerde çalışanların birden çok özel sağlık kuruluşunda çalışabilmelerine ilişkin olarak Yönetmelikte düzenlenen hükümler belirtildikten sonra; poliklinik ve ADSM’lerde tam zamanlı  olarak çalışan dişhekimlerinin aynı ilde olmak kaydıyla sayı sınırlaması olmadan başka özel sağlık kuruluşlarında da çalışabilecekleri ifade edilmiştir.

Ayrıca Genelge’de yapılan açıklamada, dişhekimlerinin birden çok yerde özel olarak mesleki faaliyette bulunabilmeleri için oda yönetim kurulunun onayının gerektiğinin düzenlendiği 3224 sayılı Türk Dişhekimleri Birliği Yasasının 42. maddesinin 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarınnı Tarzı İcrasına Dair Kanunun 12. maddesine göre daha eski olması sebebiyle uygulanmayacağı; oda yönetim kurulu onayı aranmaksızın ve sayı sınırlaması da olmaksızın poliklinik ve ADSM’lerde tam zamanlı  olarak çalışan dişhekimlerinin aynı ilde olmak kaydıyla sayı sınırlaması olmadan başka özel sağlık kuruluşlarında da çalışabilecekleri tekraren belirtilmektedir.

Genelge’nin bu maddesinde hukuka aykırı bir yorum yapılarak 3224 sayılı Yasa’nın 42. maddesinin uygulanmayacağı belirtilmektedir. Söz konusu yorum iki açıdan hatalıdır. Birincisi her iki yasa hükmü aynı konuyu düzenlememektedir. İkincisi de aynı konuyu düzenleyen yasalar söz konusu olduğunda hangisinin uygulanacağı tespit edilirken hangisinin yeni olduğuna değil öncelikle hangisinin özel düzenleme içerdiğine bakılır; her ikisi de özel ise bu durumda hangisinin daha yeni tarihli olduğuna bakılır.

1219 sayılı Yasa’nın 12. maddesinde hekim ve dişhekimlerinin birden çok sağlık kuruluşunda çalışabilmelerinin olanakları belirtilmiş, 3224 sayılı Yasa’nın 42. maddesinde ise bu olanağa sahip olan dişhekimlerinin birden çok özel sağlık kuruluşunda çalışmalarını sağlık hizmetleri bağlamında değerlendirilmesi gereği düzenlenmiştir. Bu anlamda her iki düzenleme aynı konuyu düzenlememektedir.

Her iki yasa arasında “kanunlar ihtilafı” olduğu kabul edildiğinde de öncelikle uygulanması gereken düzenleme, bir dişhekiminin birden çok özel sağlık kuruluşunda çalışmasının değerlendirilmesini düzenlemesi bakımından özel düzenleme niteliğinde olan 3224 sayılı Yasa’nın 42. maddesidir.

Bu çerçevede, dişhekimleri odası yönetim kurulunun birden çok özel sağlık kuruluşunda çalışmaya ilişkin onayı olmadan dişhekimlerinin birden çok özel sağlık kuruluşunda mesleki faaliyette bulunmaları 3224 sayılı Yasa’nın 42. maddesinin ihlali niteliğindedir.  Böyle bir ihlal, Disiplin Yönetmeliği gereği ilkinde para cezasını, sonrasında ise meslekten geçici men cezası verilebilecek disiplin suçunu oluşturur.

Türk Dişhekimleri Birliği, hukuka aykırı bir yorumla kanunu ihlal eden bir şekilde uygulama yapılmasına sebep olabilecek genelgenin iptali için dava açacaktır. Bu süreçte meslektaşlarımızın gerekli onayı almadan ikinci bir sağlık kuruluşunda çalışmamaları gerektiğini belirtmek isteriz.

7. Adi ortaklıkla açılan polikliniklerde dişhekimi çalıştırma

Genelgede, dişhekiminin dişhekimi çalıştırmasının mümkün olup olmadığı ile ilgili kafa karışıklığının en net izi burada ortaya çıkıyor.  Genelge’ye göre iki dişhekiminin ortaklığındaki şirket polikliniğin sahibiyle dişhekimi çalıştırılabilirken iki dişhekimi ticari şirket kurmaksızın ortaklıkla poliklinik açtıklarında dişhekimi çalıştırmaları yasak! Bu yaklaşım kendi içinde çelişkili olduğu gibi dayanak olarak gösterilen kuralın sağlık hizmetlerinin oldukça naif biçimde sunulduğu 1960’da çıkmış bir etik kuralın gösterilmesi de yanlış bir noktadan yorum yapıldığını göstermektedir.

8. Poliklinik ve ADSM’ler için yapı kullanma izin belgesi

Genelgede , Yönetmelik hükmü tekrar edilerek poliklinik ve ADSM müstakil binada açılacaksa sağlık kuruluşu kaydını içeren yapı kullanma izin belgesi, binanın bir kısmında açılacaksa yapı kullanma izin belgesi istenmemekte ancak ilgili belediyeden poliklinik ve ADSM açılmasının uygun görüldüğünü belirten yazı talep edilmektedir. 

9. Hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanmasına yönelik tedbirler

Sağlık kuruluşlarında hasta ve çalışan güvenliğine ilişkin tedbirlerin alınmış olması Yönetmelikte standart olarak tanımlanmıştı. Genelgeyle bu standart kapsamında neye bakılacağı, yetkilendirilmiş OSGB ile hizmet sözleşmesinin olup olmadığına bakılması şeklinde düzenlenmiştir. Bu yaklaşım doğru ancak eksiktir. Çünkü sağlık kuruluşları OSGB ile anlaşma yapmak zorunda olmayıp işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı ile şahıs olarak da hizmet sözleşmesi yapabilirler. Bu sözleşmelerin de söz konusu önlemlerin alındığının kabulü anlamında yeterli sayılması gereklidir.

10. Sağlık kuruluşlarına mekan ilavesi

Genelgeyle, eski Yönetmeliğe göre açılmış olan sağlık kuruluşlarının aynı binadaki başka yerleri sağlık kuruluşuna katmaları halinde de yeni yönetmelikteki fiziki standartlardan smuaf olmaya devam edecekleri belirtilmiştir.

11. B tipi ADSM ve polikliniklere ruhsat düzenlenmesi

Eski Yönetmeliğe göre açılmış olan ADSM ve polikliniklere herhangi bir sebep olmaksızın yeni ruhsatname düzenlenmeyeceği, bir sebeple uygunluk belgesinin değiştirilmesi gerektiğinde bunun ruhsat olarak düzenleneceği Genelgede belirtilmiştir.

12. B tipi ADSM ve polikliniklerin denetimi

Yönetmeliğin denetim formunda eski Yönetmeliğe göre açılmış olan sağlık kuruluşlarının denetiminde hangi ölçütlere bakılmayacağı belirtilmediğinden bu hususta yaşanan duraksama Genelge’de bu sağlık kuruluşlarının bina şartları ve fiziki standartlar dışında kalan hususlarda denetleneceği şeklindeki ifade ile giderilmiştir.

13. Şirket sahipliğinde faaliyet gösteren muayenehaneler

Muayenehanelerin şirket sahipliğinde açılamayacağı, ancak dişhekimi tarafından şahsen açılabileceğinin Yönetmelikten önce de yazı ile duyurulduğu ifade edilerek halen şirket şeklinde çalışanların faaliyetlerinin durdurulması gerektiği Genelgede belirtilmiştir. Ancak, Şirket olarak uygunluk belgesi/ruhsat almış olarak faaliyetini sürdüren muayenehanelerin sadece bu sebeple faaliyetlerinin durdurulamayacağı; müeyyide formunda buna olanak veren bir düzenlemenin olmadığı düşünülmektedir.

14. Sağlık kuruluşlarının yeni yönetmeliğe uyum süreci

Yönetmelikle tanınmayan geçiş süresi Genelgeyle tanınmış ve eski yönetmeliğe göre açılmış olan sağlık kuruluşlarının yeni Yönetmelikle tabi tutuldukları standartlara 30.10.2015 tarihine kadar uymaları gerektiği belirtilmiştir. Dolayısıyla eski sağlık kuruluşlarının 30.10.2015 tarihine kadar eksiklerini gidermeleri mümkündür. (www.tdb.org.tr)

İlgili Genelge için tıklayınız...

İlgili Yönetmelik için tıklayınız...