Bir yandan Sosyal Güvenlik Kurumu diğer yandan Sağlık Bakanlığı hastaların kişisel verilerini toplamak için yarışıyor. Açılan davaların hemen hepsinde Anayasa Mahkemesi’nden Danıştay’a kadar her yerde hukuka aykırılık tespitleri yapılarak iptal kararları verilmesine karşın hukuksal altyapı oluşturulmadan verilerin toplanması ısrarı dikkat çekicidir.
Sağlık Bakanlığı, 5 Şubat 2015 tarihinde, 2015/5 sayılı, “e-Nabız Projesi” konulu bir genelge yayınlayarak, Sağlık Net Online Sistemi kurduğunu bildirmiş ve muayenehaneler de dahil olmak üzere -ve kamu ya da özel ayrımı yapılmaksızın- bütün sağlık kurum ve kuruluşlarından hastaların 01.01.2015 tarihinden itibaren tutulan bütün kayıtlarının 01.03.2015 tarihinden başlayarak kendisine gönderilmesini istemiş; bu Genelge’nin iptali istemiyle Türk Tabipleri Birliği ile Türk Dişhekimleri Birliği tarafından dava açılmıştı. Söz konusu davada yürütmenin durdurulması istemine ilişkin karar verilmesi beklenirken Bakanlık bu kez ikinci bir Genelge çıkartmıştır.
Bakanlığın ikinci Genelgesinde asıl olarak sağlık bilgi sistemlerini sağlık kuruluşlarına satacak ve sistemi işletecek olan taşeron firmaların uymaları gereken kurallar belirlenmiş, bu arada bütün sağlık kuruluşlarına da klinik, idari ya da yönetimsel amaçlarla kullanılan yazılım sistemlerini Sağlık Bakanlığı’nın bilişim sistemine entegre etmeleri ve hastaların bütün kişisel verilerini göndermeleri gerektiği vurgulanmıştır.
Anayasa’nın 20. Maddesindeki kişisel sağlık verilerinin toplanması ve işlenmesi için ilgilinin açık rızasının olması ve bu alandaki kuralların mutlaka yasa ile belirlenmesi gerektiğine ilişkin temel kural bile göz ardı edilerek hastaların en hassas verilerini toplamayı amaçlayan 2015/17 sayılı yeni Genelge de, Türk Tabipleri Birliği ile Türk Dişhekimleri Birliği tarafından dava edilerek yürütmesinin durdurulmasıyla iptali istenmiştir.
Dava dilekçesinde; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarından örnekler verilerek kişisel verilerin değeri ve korunması gereği açıklandıktan sonra dava konusu Genelge’nin verilerin toplanmasında hastaların rızasını aramayan, sağlık kuruluşlarının bütün bilişim sistemlerini Bakanlığın izlemine alan ve yine sağlık kuruluşlarını Bakanlık tarafından yetkilendirilen bilişim firmalarıyla anlaşmaya zorlayan kuralların hiçbir yasal dayanağının olmadığı da ifade edilmiştir.
Bu davada yürütmenin durdurulmasına ilişkin istemin Aralık ayına kadar değerlendirilip karara bağlanması beklenmektedir.
Hekimler, dişhekimleri ve sağlık kuruluşları, uluslararası insan hakları düzenlemeleri ve Anayasamızın 20. maddesine açıkça aykırı olmasının yanı sıra, hasta haklarına ve hekimliğin temel değerlerinden olan sır saklama yükümlülüğüne açıkça aykırılık taşıyan bu Genelge’yi dikkate almamalı, hastalarının verilerini kanunla açıkça yetkili kılınanlardan başkalarıyla paylaşmaktan özenle kaçınmalıdır. (www.tdb.org.tr)
2015/17 sayılı Genelge’nin Dava Dilekçesi için tıklayınız...
Sağlık Bakanlığı 2015/17 sayılı Genelgesi için tıklayınız...
2015/5 sayılı Genelge'nin Dava Dilekçesi için tıklayınız...
Sağlık Bakanlığı 2015/5 sayılı Genelgesi için tıklayınız...
26.02.2015 tarihli açıklamamız için tıklayınız...
26.02.2015 tarih ve 001-1.354 sayılı genelgemiz için tıklayınız...