Tam gün'de gerekçeli karar açıklandı
Danıştay 5. Daire’nin verdiği Sağlık Bakanlığı’nın kamuda çalışan tüm doktorların muayehane açması ve özel sağlık kuruluşlarında çalışmasının mümkün olmadığına ilişkin işleminin yürütmesinin durdurulması kararı, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu (DİDDK) tarafından kaldırıldı ve gerekçeli karar açıklandı
5947 sayılı Üniversite ve Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 30.1.2010 tarihinde yayınlanmıştır. Bu Yasanın bir kısım hükümlerinin 6 ay, üniversite çalışanlarını ilgilendiren kısmının ise bir yıl sonra yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Bu arada, Cumhuriyet Halk Partisi tarafından, Yasanın bazı hükümlerinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurulmuştur. Anayasa Mahkemesi, başka bazı hükümlerin yanı sıra üniversite öğretim elemanlarının üniversite dışında çalışamayacağına ilişkin hüküm ile tabip ve diş tabiplerinin yasada belirtilen çalışma alanlarından (kamu / SGK ile anlaşmalı özel / SGK ile anlaşmasız kuruluşlar) sadece birinde çalışabileceğine ilişkin hükümleri iptal etmiş; gerekçeli kararın yazımı sürecinde geçecek zaman ve özellikle kamuda çalışan tabip ve diş tabiplerinin kamu dışındaki çalışmalarını sonlandırmalarını gerektiren tarihin (30.7.2010) yakın olması dikkate alınarak bu konuya ilişkin hükmün yürütmesi de durdurulmuştur.
Bu arada, Sağlık Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi Kararının kamu dışındaki çalışmaya ilişkin kısmının sadece üniversite öğretim elemanları bakımından geçerli olduğu ve Sağlık Bakanlığı bünyesinde çalışanların bu kapsamda değerlendirilemeyeceğini açıklamış; Danıştay, Türk Tabipleri Birliğinin bu işlemin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açtığı davada yürütmenin durdurulmasına karar vermiştir.
Bu Karara yapılan itiraz üzerine inceleme yapan Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, Anayasa Mahkemesi Kararını yorumlayarak Danıştay
5. Dairesinin yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararını kaldırmıştır. Söz konusu Kararın gerekçesi bugün (4.3.2011) açıklanmıştır:
“Anayasa Mahkemesinin 2368 sayılı Yasa ve 1219 sayılı Yasa ile ilgili değerlendirmeleri, 1219 sayılı Yasanın değiştirilen 12. maddesi ile hekimlerin çalışma sisteminin yeniden düzenlenerek tam gün çalışma sisteminin getirilmesini ve buna bağlı olarak da bazı sınırlandırmalar getirilmesini özü itibarıyla Anayasaya aykırı bulmaması, ikinci fıkrada yer alan "bentlerden yalnızca birindeki" ibaresinin iptalinin ise düzenleme yapılırken bazı istisnalara yer verilmemiş olması gerekçesine dayanması, ayrıca aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan ibarenin iptalinin istenmemesi ve Anayasa Mahkemesince de 2949 sayılı Kanunun 29. maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak resen iptal edilmemesi sonucu bu ibarenin iptal edilen ibare ile aynı işlevi görmesi hususu birlikte değerlendirildiğinde, ikinci fıkrada yer alan "bentlerden yalnızca birindeki" ibaresinin iptal edilmesinin, Yasama organınca Anayasa Mahkemesi iptal kararı uyarınca yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar kamu görevlisi hekimlerin hiçbir ayrım gözetilmeksizin serbest çalışmasına getirilen yasağın kaldırılması sonucunu doğuracağından bahsedilemeyeceğinden, 1219 sayılı Yasanın 12. maddesi uyarınca anılan maddenin uygulanmasına ilişkin esasları belirlemekle yetkili kılınan ve genel olarak bu alanda düzenleme yetkisine sahip olan Sağlık Bakanlığı`nca, üniversite öğretim üyeleri dışında kamuda çalışan tüm doktorların muayenehane açmaları ve özel sağlık kuruluşlarında çalışmalarının mümkün olmadığının ve bu uygulamanın 30 Temmuz 2010 tarihinden itibaren başlayacağının duyurulmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.”
Oy çokluğuyla alınan bu Kararla, Anayasa Mahkemesi tarafından alınan iptal kararının kamu sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan tabip ve diş tabiplerini etkilemesi durdurulmuştur. Bir başka anlatımla, diş tabibinin, resmi kurumdaki mesaisini tamamladıktan sonra muayenehanesinde ya da özel sağlık kuruluşunda da çalışabilmesinin yasaklanmasında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurul Kararı ile Danıştay 5. Dairesinin yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararı kaldırılmıştır. Bu aşamadan sonra, Danıştay 5.Dairesi dosyayı yeniden ele alarak davanın esasına ilişkin bir karar verecektir. Ancak, halihazırda yürütmenin durdurulmasına ilişkin bir karar bulunmadığı ve İDDGK Kararındaki değerlendirmelerin bir sonucu olarak, resmi kurumda diş tabibi olarak çalışanların muayenehane ya da özel sağlık kuruluşunda da çalışabilmesi mümkün olamayacağından her iki çalışma alanından birini tercih etmesi gerekecektir.
Bu Kararda hukuksal bakımdan tartışmalı pek çok değerlendirme bulunmakla birlikte, pratik sonucu, tabip ve diş tabiplerine erişimi zorlaştıracaktır. Ayrıca, kamu görevlisi diş tabiplerinin özel sağlık kuruluşlarından ayrılmalarında uğrayacakları hak kayıplarının ya da kapatmak zorunda kalacakları muayenehaneleri sebebiyle uğrayacakları zararların telafisine yönelik bir düzenleme mevcut olmadığından bu durumda olan diş hekimlerinin de zarara uğrayacağı açıktır.
Bu sürecin, toplumsal ve kişisel olarak, mümkün olan en az kayıpla atlatılabilmesi için Sağlık Bakanlığının bir geçiş dönemi tanımlaması; diş hekimlerinin kayıplarını telafi edecek bir düzenlemenin de bu dönemde yapılması uygun olacaktır.
Danıştay İDDGK Kararı için tıklayınız...