SAĞLIK-NET2 VERİ GÖNDERİM SİSTEMİ / KİŞİSEL SAĞLIK VERİLERİNİN İŞLENMESİ VE VERİ MAHREMİYETİNİN SAĞLANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME
Sağlık Bakanlığınca 1-Ağustos-2012 tarihinde tüm sağlık verilerinin kayıt altına alınabilmesi amacıyla Sağlık-Net2 Veri Gönderim Sistemi uygulamaya konmuştur.
Sistem kapsamında 1-Ocak-2013 tarihinden itibaren meslektaşlarımızın sisteme veri göndermelerinin zorunlu olduğu USUS 2,0 kapsamında yer alan verilerin gönderimi için gerekli yazılımların temin edilmesi gerektiği, ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan tüm sağlık kuruluşlarına tebliğ edilmektedir.
663 sayılı KHK’nın Bakanlık ve Bağlı Kuruluşların bilgi toplama işletme ve paylaşma yetkisini düzenleyen 47. Maddesine dayandırılan talepte ‘ sağlık bilgilerinin toplanmasında hiçbir ayırıcı ölçüt kullanılmamış, serbest ya da kamu bütün sağlık kuruluşları, hastalarının kişisel bilgileri ve sağlık bilgilerinin Bakanlık ve bağlı kuruluşlara iletilmekle yükümlü kılınmıştır.
İstenen hasta kayıtları ‘ kişisel verilerin paylaşılması ve özel hayatın gizliliği kapsamında olup, anayasanın 20 ve 25. Maddelerinde güvence altına alınan bir hakkın ihlali niteliğindedir.
Hem AHİM kararlarında hem anayasamızda hem de uluslararası sözleşmelerde özel hayatın ve kişisel verilerin korunmasının temel amacının kişileri, kamu karşısında korumak olduğu açıkça ifade edilmektedir.
Ayrıca veri gönderimi için gereken yatırımın Bakanlıkça meslektaşlarımıza yüklenmesi zaten zor durumda olan serbest çalışan dişhekimlerine yeni yükler getirecektir.
Sağlık Bakanlığının görev alanına giren hizmetler için gerekli altyapı yatırımları ve yazılımların temin edilmesinin meslektaşlarımızdan istenmesinin de hukuka uygunluğu tartışmalıdır.
Yine veri güvenliğinin nasıl ve ne kadar sağlanacağı da tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bir sorundur.
Entegre yazılımın dışında bilgisayarı olmayan, bilgisayar kullanmayan/kullanamayan geniş bir dişhekimi topluluğunun mali yük dışında yeni sorunlarla karşı karşıya kalacakları da açıktır.
Sürece ilişkin Odalarımız, İl Sağlık Müdürlükleri, Türk Dişhekimleri Birliği ise Sağlık Bakanlığı nezdinde çeşitli girişimlerde bulunmuşlarsa da kamuoyunu ve meslektaşlarımızı aydınlatan bir açıklama yapılmamıştır.
Ayrıca gerek illerde İl Sağlık Müdürlüklerince, gerekse ilçelerde İlçe Sağlık Müdürlüklerince farklı uygulamalar yapıldığı bu uygulamaların meslektaşlarımızdan taahhüt istenmesine kadar vardığı görülmektedir.
Yaşanan sürecin sonunda 13-Aralık-2012 tarihinde Sağlık Bakanlığınca ‘ Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Veri Mahremiyetinin Sağlanması Hakkında Yönetmelik Taslağı’ yayınlanmış, ilgili tarafların görüş ve önerileri istenmiştir.
Henüz yayınlanmamış olan yönetmelik taslağı incelendiğinde uygulamaya ilişkin kaygıları gidermeye yetmediği, meslektaşlarımızı rahatlatacak, olası hukuki sorunları giderecek hükümleri içermediği görülmektedir.
İDO olarak önerimiz meslektaşlarımızın, sır saklama yükümlülüğünü, hastalarının mahremiyetini koruyacak, giderek kendilerine ilave yük getirmeyecek bir uygulama yürürlüğe konmasıdır.
Meslektaşlarımıza ‘kanunlarda açık olarak belirtilen durumlar ve yazılı onay’ dışında hastalarının kişisel sağlık bilgilerinin paylaşılmasının hukuksal sorunlar yaratabileceğini hatırlatmak isteriz.
Aynı konu Türk Ceza Kanununda açık bir şekilde suç olarak tanımlanmıştır.
İDO Yönetim Kurulu olarak talebin sağlık hizmeti sunan kurum ve kuruluşlardan özel bir kodlama sistemi ile hasta kayıtlarının ‘kişisel bilgilerden arındırılmış’ ‘istatistiki bilgi’ olarak aktarılmasıyla sınırlı tutulmasının sıkıntıları önleyebileceğini bir kez daha ifade ediyoruz.
İSTANBUL DİŞHEKİMLERİ ODASI
YÖNETİM KURULU
Not: Konuya ilişkin 26.12.2012 Çarşamba günü TDB Olağanüstü Başkanlar Konseyi Toplantısı yapılacaktır. Toplantıda alınan kararlar tüm meslektaşlarımızla paylaşılacaktır.
Yönetmelik Taslağı İçin Tıklayınız