ETKİNLİK TAKVİMİ
YAYINLAR & DUYURULAR
Ek Ödeme Yönetmeliğine İlişkin Değerlendirme
Değerli Meslektaşımız,
Türk Dişhekimleri Birliği ve Türk Tabipleri Birliği 14.02.2013 tarih ve 28559 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Kamu Hastaneleri Kuruma Bağlı Sağlık Tesislerinde Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin bazı maddelerinin iptali için Danıştay’a başvuruda bulunmuşlardır.
Bilindiği gibi kamu görevlisi olan sağlık çalışanlarına ödenen aylık toplam ücretin önemli bir bölümünü döner sermayeden yapılan ödemeler oluşturmaktadır. Yönetmelikle hekim ve dişhekimlerinin bir aylık çalışmasının karşılığı alacakları ücretin belirlenmesi söz konusudur.
Danıştay’ın ve İdari Dava Dairelerinin yönetmeliğinin dava dilekçesindeki itiraz noktaları da vereceği geniş bir iptal kararı uygulamada pek çok sorunun çözümü için önemli bir adım olabilecek iken gelir kaybına neden olan mesai dışı çalışma iptali ile meslektaşlarımızı hem zor durumda bırakmış hem de meslek örgütlerine tepkilerine yol açmıştır.
Aşağıda açıklamaya çalıştığımız itiraz noktalarımızın özellikle kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan meslektaşlarımız tarafından bir kez daha değerlendirileceği inancı ile bilgilerinize sunarız.
İptal istemi ile Danıştay’a başvurulan düzenlemelerin özeti:
Birim Performans Katsayısı;
Personelin görev yaptığı birim için Kurum tarafından belirlenen net ek ödemenin hesaplanmasında kullanılan 0 ve 1 arasında değişen katsayıdır. Katsayının 0-1 arasında olması döner sermaye ek ödemelerini büyük ölçüde değiştirebilecek niteliktedir.
Meslektaşlarımız yönünden girişimsel işlemler listesinde yer alan kanal tedavi, dolgu, fissür örtücü, protez gibi girişimsel işlemler dikkate alınarak birim performans katsayısı belirlenmektedir.
Yönerge ile belirlenen işlemlerin yapılması halinde ancak birim performans puanı 1 olabileceği göz önüne alındığında Dişhekimleri belirlenen işlemleri yapmaya zorlanacak, hastanın gereksinim duyduğu işlemlerden uzaklaşılacaktır.
Mesai Dışı Çalışma;
Yasal günlük çalışma süresi ile nöbet hizmetleri dışında kalan çalışma süresini ifade etmektedir. Mesai dışı çalışma, normal mesai saatleri içinde verilmesi gereken poliklinik hizmetlerinin normal mesai saatleri sonrasında da sunulmasına yönelik düzenlemedir.
Mesai dışı çalışma zamanı, farklı kurumlara göre farklılıklar göstermekle birlikte, çalışma zamanı süresi ve yeni verilen hasta sayısını tek başına idare belirlemekte, çalışanın rızası alınmamaktadır ki bu da çalışanlara zorla çalışma yaptırılması, dinlenme hakkının ihlali ve devletin çalışanları koruma ödevini yok sayılması anlamına gelmektedir.
Kanunen Çalışılmayan Günler;
Yönetmelik “ek ödeme personele sağlık tesisine fiilen katkı sağladığı sürece verilebilir” demektedir.
Ek ödeme miktarı hesaplanırken her ne nedenle olursa olsun izinli ve raporlu olunan günler (ücretli yıllık izin, doğum-analık izni, süt izni, hastalık izni, şua izni, mesleki sağlık ve güvenlik iç içe mesleki gelişime ilişkin eğitim izni) ek ödeme alınamayacağı anlamına gelmektedir.
Çalışanların bu gibi anayasal ve yasal haklarını kullanırken ek ödeme alamamaları anayasal hak olan dinlenme, analık, hastalık, tedavi gibi hakları kullanmak ile gelirlerinin azalması arasında seçim yapmak zorunluluklarını ortaya çıkarmaktadır.
Hekim Emeğinden Bağımsız Katsayıları Belirlenmesi;
Yönetmelikte “Sağlık tesis Kalite Katsayısı” Yönerge ile belirlenen esaslara göre hesaplanan 0-1 arasında değişen katsayı olarak belirlenmiştir. “Sağlık kalite katsayısı” “ Kalite standartları katsayısı” dikkate alınarak hesaplanmaktadır.
Anılan katsayılar ise kurumun fiziki olanakları hizmetin yürütümü, hasta memnuniyeti gibi çalışanların emeklerinden bağımsız, doğrudan idarenin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirip, getirmediğine bağlıdır.
İnceleme Heyeti;
Yönetmelikle hekimlerce gerçekleştirilecek muayene ve girişimsel işlemleri incelemek amacıyla her sağlık tesisinde “İnceleme Heyeti” oluşturulacağı belirtilmiş ve heyetin çalışma usul, esasları ve yapısı Yönerge ile belirleneceği hükme bağlanmıştır. Bu yönerge henüz yayınlanmamıştır.
Döner Sermayeden ek ödeme hesabından kullanılacak bir ölçütü belirlemek üzere yetkili kılınan heyetin belirlenmemiş olması hukuki ve Yönetmelikle düzenlenmesi gereken konunun daha alt düzenleme olan yönerge ile düzenlenmesi de hukuki güvenilirliği ortadan kaldırmaktadır.
Disiplin Cezalarının Ek Ödemeye Etkisi;
Yönetmelikte muayene ve girişimsel işlemleri incelemek üzere oluşturulan inceleme heyetlerinin raporuna bağlı olarak açılan disiplin soruşturması sonucunda ceza alanlara 1 aydan 6 aya kadar ek ödeme yapılmayacağı hükme bağlanmıştır.
Oysaki disiplin cezasının gerektiren eylem ve bunun karşılığında verilebilecek olan disiplin cezaları 657 sayılı yasada belirtilmiştir.
Yasaya göre bu cezalar uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve devlet memurluğundan çıkarılmadır. Bu durumda disiplin cezası alanın ayrıca ek ödemeden yararlandırılmaması disiplin cezasının yanında aynı eylemden dolayı bir de gelir mahrumiyetine yol açacaktır.
Geçici Görevlendirmede Ek Ödeme;
Yönetmeliğin 5. maddesi “Sağlık tesisleri arasında geçici veya re’sen görevlendirilen personele, görevlendirildiği sağlık tesisinden ek ödeme yapılır” Geçici veya re’sen yapılan görevlendirmeler her seferinde üç ayı toplamda altı ayı geçemez” demektedir.
Geçici görevlendirmeler çoğu zaman bir cezalandırma aracı olarak kullanılmaktadır.
Geçici görevlendirme yapılan personelin mağduriyetinin yanı sıra yönetmelikle bir de mali olarak cezalandırılmaktadır. Asli kadro ile geçici görevlendirilen yerin ek ödemeleri arasında çok fark olabilmektedir.
Yine kurumca oluşturulan komisyon tarafından ihtiyaç planlaması yapılan yerlerde re’sen geçici görevlendirmelerde hekimler hem asıl kadrosunun bulunduğu hem de gittiği yerdeki sağlık tesisinde ödeme yapılabilmektedir.
Bu durumda ihtiyaç planlaması yapılan yere geçici görevlendirmelerde her iki yerden ek ödeme alınırken, planlamaya tabi tutulmayan yere yapılan görevlendirmelerde hekim yalnız görevlendirildiği yerden ek ödeme alabilmektedir.
Sendika Yönetim Kurulu Üyelerine Yapılan Ek Ödeme;
Yönetmelikle “Kamu Kurumlarında çalışan sendika ve konfederasyon yönetim kurulu üyelerine bu faaliyetlerini sürdürmek için haftada bir gün olmak üzere verilen izin günlerinde bu kişilerin ek ödemelerinin hesabında sağlık tesisi puan ortalaması esas alınacağı” belirtilmiştir.
Bu durumda sendika yönetim kurulu üyesi sağlık çalışan sendikal faaliyetleri nedeniyle ortalama puan üzerinden değerlendirilerek ayrımcılığa uğramaktadır.
Döner Sermaye Komisyonunun Oluşturulması;
Çalışanlara verilecek ek ödemenin miktarının belirlenmesinden ek ödemenin ödül ya da ceza olarak uygulanmasına kadar önemli görevleri bulunan döner sermaye komisyonu toplam 17 kişiden oluşmaktadır. Komisyonun ilk dört üyesi atanmış kişilerdir. Yedi üyeyi başhekim belirlemekte diğer altı üye ise kendi aralarında yaptıkları seçimle belirlemektedir. Yani 17 üyenin 11’i atanmışlardan oluşmaktadır.
Böylece çalışanların kendileri ile ilgili kararların belirlenmesine katılması ve danışılması ortadan kalkmaktadır.
Dağıtılabilecek Döner Sermaye Tutarı Yönünden;
Yönetmelikle “döner sermayenin belirlenen ölçütlere göre yapılan hesap sonucunda ortaya çıkan üst sınırı aşmayacak şekilde döner sermaye komisyonu tarafından karara bağlanacağı” düzenlenmiştir.
Düzenlemenin devamında ise bu miktarın ancak “genel sekreterin onayı ile kesinleşeceği” hükme bağlanmıştır.
Kamu hastane birliğinin üst yöneticisi olan Genel Sekreterin tanımlanmış böyle bir görev ve yetkisi yoktur. Yasada Maliye Bakanının uygun görüşü üzerine Sağlık Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle ödeme yapılacağı öngörülmüş iken herhangi bir yöneticiye böyle bir yetki takdiri yönetmelikle yapılamaz.
Ekli Çizelgedeki Katsayılar Yönünden;
Ek-2 ve Ek-3 sayılı çizelgelerde uzman dişhekimi ile ADSM ve diş hastaneleri dışındaki kuruluşlarda çalışan dişhekimleri yönünden uygulanacak katsayı 1.30 olarak, diğer dişhekimleri için 1.10 olarak belirlenmiştir.
ADSM’ler ile diş hastanelerinde çalışan dişhekimleri ile diğer kuruluşlarda çalışan dişhekimleri arasında katsayıların farklı olması ve bu ayrımı haklı kılacak bir neden ortada yoktur.
Görüldüğü gibi TDB ve TTB ortak başvurularında ilgili yönetmelik bütün yönleriyle ayrıntılı olarak değerlendirilmiş, hekim ve dişhekimlerinin ortak mağduriyetine yol açacak pek çok noktanın iptali istenmiştir.
Bu anayasamıza ve kanunlarımıza bu kadar açık aykırılıklar taşıyan yönerge hakkında Danıştay yalnız;
Mesai dışı çalışan personelin net performans puanını hesaplanmasına ilişkin formüller ile mesai dışı brüt ek ödeme puanının hesaplanması,
Sendika yönetim kurulu üyelerine yapılan ek ödemelerin sağlık tesisi ortalama puanı üzerinden değerlendirilmesi,
İnceleme heyetinin yapısı çalışma usul ve esaslarının kurumca çıkarılacak yönerge ile belirlenmesi,
Döner Sermaye Komisyonunun 7 üyesinin başhekim tarafından atanması, konularında yürütmeyi durdurma kararı vermiş diğer başlıklar hakkındaki yürütmeyi durdurma başvurularını reddetmiştir.
Bilgilerinize sunar, iyi çalışmalar dileriz.
İstanbul Dişhekimleri Odası
Yönetim Kurulu
- Dava dilekçesine ulaşmak için tıklayınız